Kiedy stosujesz restrykcyjną dietę z powodów zdrowotnych, zaspokojenie dziennego zapotrzebowania na składniki odżywcze może być wyzwaniem. W niektórych przypadkach, spełnienie zalecanego spożycia może być szczególnie trudne, jeśli masz pewne alergie pokarmowe lub wrażliwości lub jeśli stosujesz pewne rodzaje restrykcyjnych diet. Suplementy kliniczne oparte na dowodach naukowych to wszelkie produkty mające na celu dodanie niezbędnych witamin i minerałów do diety danej osoby w skoncentrowanych ilościach. Suplementy kliniczne nie są takie same jak standardowe suplementy witaminowe i mineralne dostępne w większości aptek i sklepów spożywczych. Suplementy kliniczne są specjalnie opracowane z większymi dawkami określonych składników odżywczych, które są powszechnie niedoborowe w klinicznie ograniczonych dietach. Produkty te nigdy nie powinny być stosowane jako substytut pokarmów bogatych w składniki odżywcze, ale powinny być stosowane tylko w razie potrzeby pod nadzorem lekarza.

Co to jest dieta z ograniczeniami klinicznymi?

Dieta z ograniczeniami klinicznymi to każda dieta, która jest ograniczona z powodów medycznych. Niektóre z najczęstszych rodzajów diet ograniczających to diety o bardzo niskiej zawartości kalorii (VLCD), diety o niskiej zawartości węglowodanów, diety o niskiej zawartości glikemii, diety bezglutenowe i diety ketogeniczne. Każdy z tych rodzajów diet jest ograniczony medycznie ze względu na konkretny problem zdrowotny leczony przez dietę. Na przykład, osoba z cukrzycą może stosować dietę niskowęglowodanową, aby utrzymać poziom glukozy we krwi. Osoba chora na raka może stosować VLCD w celu zmniejszenia masy ciała.

Osoby cierpiące na schorzenia takie jak cukrzyca, otyłość czy rak mogą być zmuszone do stosowania diety z ograniczeniami klinicznymi przez miesiące, a nawet lata. Po klinicznie ograniczonej diety może być wyzwaniem, zwłaszcza jeśli chodzi o uzyskanie odpowiedniej ilości niezbędnych witamin i minerałów z samej żywności. Suplementy kliniczne mogą pomóc wypełnić tę lukę w diecie poprzez dodanie tych niezbędnych składników odżywczych w skoncentrowanych ilościach.

Niedobory witamin i minerałów w dietach o ograniczonym składzie

Osoby stosujące pewne rodzaje klinicznie ograniczonych diet mogą być narażone na większe ryzyko wystąpienia pewnych niedoborów witamin i minerałów. W niektórych przypadkach niedobory te mogą nawet zagrażać życiu. Na przykład osoby z cukrzycą stosujące dietę low-carb mogą być narażone na wysokie ryzyko rozwoju niedoboru witaminy B12, co może prowadzić do uszkodzenia nerwów lub nawet nieodwracalnego uszkodzenia neurologicznego. Innym częstym przykładem jest niedobór witaminy D u osób z otyłością stosujących dietę niskokaloryczną. Witamina D jest kluczowym składnikiem odżywczym, który jest wymagany dla wielu funkcji organizmu, w tym utrzymania zdrowego układu odpornościowego i regulacji ciśnienia krwi. Bez prawidłowego poziomu witaminy D wzrasta ryzyko wielu chorób, takich jak osteoporoza, podwyższone ciśnienie krwi, cukrzyca, a nawet niektóre rodzaje raka.

Dlaczego suplementy kliniczne są niezbędne?

- Dodane składniki odżywcze: Suplementy kliniczne mogą dodać niezbędne witaminy i minerały w skoncentrowanych ilościach, których nie można uzyskać z samej diety. Na przykład brokuły są świetnym źródłem witaminy C, ale nawet zjedzenie funta brokułów (co byłoby trudne do wykonania) nie zapewniłoby dziennego zalecanego spożycia witaminy C dla osoby dorosłej.

- Większa biodostępność: Wiele witamin i minerałów w suplementach diety jest w formach, które są łatwiejsze do wchłonięcia i wykorzystania przez organizm. Na przykład, wiele pokarmów pochodzenia roślinnego, które są bogate w witaminę C, zawiera również duże ilości naturalnych związków, które hamują jej wchłanianie przez organizm, podczas gdy witamina C znajdująca się w suplementach klinicznych jest modyfikowana chemicznie i związki te nie mają na nią wpływu.

- Łatwiejsze włączenie do diety: Suplementy kliniczne są często wygodnie pakowane w opakowaniach jednodawkowych, dzięki czemu znacznie łatwiej jest je włączyć do diety niż spożywanie dużych ilości warzyw i owoców w celu spełnienia dziennych zalecanych dawek.

- Mniej miejsca na błędy: Podczas gdy zalecane spożycie witamin i minerałów może być spełnione poprzez spożywanie dobrze zbilansowanej diety, przestrzeganie diety z ograniczeniami klinicznymi może uczynić to wyzwaniem. Suplementy kliniczne mogą pomóc wypełnić wszelkie luki w diecie i zapewnić, że otrzymujesz odpowiednie ilości niezbędnych składników odżywczych.

Jakie rodzaje diet z niedoborami klinicznymi wymagają suplementacji?

Każda dieta z klinicznymi ograniczeniami jest inna, więc nie ma blankietowych zaleceń dotyczących tego, jakie suplementy powinny być stosowane w każdej diecie. Istnieją jednak pewne witaminy i minerały, które są powszechnie niedoborowe w dietach z ograniczeniami klinicznymi, niezależnie od rodzaju stosowanej diety. Są to: witamina B12, witamina D, wapń, żelazo i magnez. Niedobór witaminy B12 jest częstym problemem u osób stosujących dietę niskokaloryczną, szczególnie u wegetarian lub wegan. Niedobór witaminy D jest problemem dla osób z otyłością i niektórych osób stosujących dietę low-carb.

Wynika to z faktu, że witamina D jest wytwarzana w skórze podczas ekspozycji na światło słoneczne, ale proces ten jest zmniejszony, gdy gromadzi się nadmiar tkanki tłuszczowej. Niedobór wapnia jest powszechny u osób z cukrzycą, które stosują dietę low-carb. Dzieje się tak dlatego, że nadmierne spożycie białka z tej diety zmniejsza ilość witaminy D wytwarzanej przez organizm, która jest potrzebna do wchłaniania wapnia. Niedobór żelaza jest problemem dla osób stosujących dietę bezglutenową, ponieważ wiele produktów bezglutenowych jest wzbogaconych o słód lub skrobię kukurydzianą jako substytut mąki, która jest bogata w gluten.

Znaczenie witaminy D w dietach z niedoborem klinicznym

Witamina D jest niezbędnym składnikiem odżywczym o wielu ważnych funkcjach w organizmie. Jest potrzebna do prawidłowej regulacji ciśnienia krwi, prawidłowej regulacji układu odpornościowego i promowania zdrowych kości. Dodatkowo, w ostatnich latach pojawiło się coraz więcej dowodów na znaczenie witaminy D dla zdrowia psychicznego, a badania sugerują, że niski poziom witaminy D może odgrywać rolę w depresji, lęku i innych zaburzeniach nastroju.

Chociaż potrzeba więcej badań, aby w pełni zrozumieć związek między witaminą D a zdrowiem psychicznym, rozsądnie jest zapewnić odpowiedni poziom witaminy D dla każdego. Zalecane dzienne spożycie witaminy D wynosi 600 IU dla dorosłych, 800 IU dla osób w wieku 51-70 lat i 1000 IU dla osób powyżej 70 roku życia. Podczas gdy możliwe jest spełnienie tych dziennych zaleceń poprzez samą dietę, może to być wyzwaniem dla osób stosujących dietę z ograniczeniami klinicznymi. Witamina D znajdująca się w żywności nie jest tak biodostępna jak witamina D w suplementach klinicznych; dietetyczna witamina D jest słabo wchłaniana w jelitach, podczas gdy witamina D w suplementach jest znacznie łatwiej wykorzystywana przez organizm.